2024-cü il dekabrın 9-da A. A. Bestujev-Marlinskinin Dərbənd şəhərindəki ev-muzeyində Zeynəb Dərbəndli ( çairə,Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının aktrisası) və Səfiyət Calğanskayanın (şairə,nasir,” XXI əsr Dərbənd Ədəbi Klubunun sədri) yaradıcılığına həsr olunmuş musiqili-poetik məclis keçirilib. Onların hər ikisi Dərbənd və Dağıstanda ictimai və mədəni fəaliyyətləri ilə tanınan Rusiya Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.
Görüşün səbəbkarları Zeynəb və Səfiyyət gələn qonaqları, onların arasında mədəniyyət xadimləri, yazıçı və şairlər, XXI əsr Ədəbiyyat Klubunun üzvləri, eləcə də şəhərin sadə sakinləri,şəhərimizin mədəni həyatına, ədəbiyyata biganə olmayan oxucuları hərarətlə qarşıladılar.
Sonra Səfiyət tədbiri açmaq üçün sözü A. A. Bestujev-Marlinskinin xatirə ev-muzeyinin rəhbəri Ruhi Mərdanovaya verdi. O, tədbirə toplaşanları salamladı, Səfiyət və Zeynəbi yeni görüş münasibətilə təbrik etdi.
Daha sonra söz alan Tahir Saleh (Rusiya və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, jurnalist və şair, “Gülüstan” klubunun yaradıcısı və rəhbəri) o da hər iki şairəni təbrik edib və onlara təşəkkürnamələr təqdim edib. Bundan sonra o, Rusiyanın Azərbaycanlı İcmasının Dağıstan Respublikasındakı nümayəndəliyi adından hər iki şairəyə “Rusiya Azərbaycanlılarının Xalq Şairi” fəxri adlarının vəsiqələrini təqdim edib və Səfiyət və Zeynəbin bu ada layiq görülən ilk qadın şairələrdən olduğunu və bu fəxri mükafatı alan birincilər olduğunu xüsusilə vurğulayıb.
Görüşü Dağıstan Respublikasının Əməkdar artisti Məhərrəm Ömərov davam etdirib, Zeynəbin “Dərbənd” və “Ana” şeirlərini oxuyub, Elmir Mədətoğlunun bəstələdiyi “Qədim Dərbənd” mahnısını ifa edib.
Dağıstan Respublikasının Əməkdar artisti Rəhilə Ömərova Zeynəbin “Mənim Dağıstanım” şeirini oxuyub. Dağıstan Respublikasının Əməkdar artisti Sevda Beybalayeva isə hər iki şairənin şeirlərini oxuyub, Elmir Mədətoğlunun Zeynəbin sözlərinə bəstələdiyi “Quba cənnətdir” mahnısını ifa edib. Dağıstan Respublikasının əməkdar artisti Mahir Məlikov sazda özünü müşayiət edərək “Dərbənd haqqında” və “Bala Nərgiz” mahnılarını ifa edib. Məmmədhəsən Bayatlı (Dərbənd şairi) çıxışında hər iki şairə yaradıcılığında yeni-yeni uğurlar, yeni işlərində uğurlar arzulayıb. Tat şairi, Rusiya Yazıçılar İttifaqının üzvü Peysax Mişiyev Səfiyətə həsr etdiyi şeiri oxuyub, ona və Zeynəbə yaradıcılıq uğurları və tükənməz enerji arzulayıb.
Sonra Səfiyət çıxış edərək sözü “21-ci əsr” ədəbi klubunun iştirakçılarına verib. Azərbaycan dili müəllimi Dilarə Fərhadovna Seyidova bu gün — dekabrın 9-da Rusiyada yaddaqalan “Vətən Qəhrəmanları Günü”nün qeyd olunduğunu xatırladıb və bu günün şərəfinə Səfiyət Calğanskayanın “Rusiyanın gənc döyüşçüləri” şeirini oxuyub. Klubun gənc üzvləri də çıxış ediblər: Seyidova Seyid-Sədayə, Mehtiyeva Almaz Ismayılovna və Mehtiyeva Zəhra Ismayılovna. Birlikdə onlar Azərbaycan dilində Zeynəb Dərbəndlinin şeirini oxuyublar. Şairə, 4 saylı orta məktəbin Tabasaran dili müəllimi Razida Ramazanova Zeynəbin “Mənim Dağıstanım” şeirinin Tabasaran dilində tərcüməsini, Səfiyət Calğanskayanın “Dekabrın şeirləri” şeirini isə rus dilində oxuyub. Dərbənd Pedaqoji Kollecinin 4-cü kurs tələbəsi Musaibova Ayidə Səfiyətin “Göylərə uzan” şeirini və özünün “XXI əsr” ədəbi dərnəyinə həsr etdiyi şeirini oxuyub.
E.N.Hacıbabayev adına Nijniy Calğan kənd orta məktəbinin 4-cü sinif şagirdi, “21-ci əsr” ədəbi dərnəyinin iştirakçısı Leyla Abdurəhimova Zeynəbin “Dərbənd” şeirini rus dilində söyləyib. Klubun yeni gənc üzvləri Mehdiyeva Nərminə Dərbənd MBOU 4№ saylı məktəbib (1-ci sinif) Hüseynova Zəhra (4-cü sinif), Cavadova Kəmalə (4-cü sinif) Safiyat Calganskayanın “Ananı sevin” şeirini oxudular. Abdurəhimova Anora (klubun üzvü, Dərbənd rayonu, Nijni Calgan kəndindəki Seyid Camaloviç Qurbanov adına məktəb- bağçasının 4-cü sinif şagirdi) Safiyat Calganskayanın “Günəş isinmir” şeiri ilə çıxış edib. Klub üzvü İlyas Kadıyev özünün yazdığı şeiri oxuyub və hər iki şairəni bu ada layiq görülməsi və təşəkkürnamə alması münasibətilə təbrik edib. Şair, dramaturq, Rusiya Yazıçılar İttifaqının, Qafqaz Yazıçılar Klubunun üzvü Elmira Aşurbəyova Zeynəb Dərbəndlinin “Nənə nağılları” şeirinə şəkil çəkən Tabasaran rəssamı haqqında danışıb. Hər iki şairi uğurları və mükafatları münasibətilə təbrik edib. Söz alan sertifikatlı ekskursiya bələdçisi, səs aktyoru, şair və doğma Dərbənd sakini (həmçinin “21-ci əsr” ədəbi klubunun yeni üzvü) Əziz Mehdiyev hamını salamlayıb və Bestujev- Marlinski Muzeyində keçirilən belə maraqlı görüşlərə görə hər kəsə təşəkkür edib.
O, bu klubun və bu görüşlərin şəhərin mədəni həyatında oynadığı böyük roldan danışıb. O, Zeynəb və Səfiyətə həsr etdiyi şeiri də oxuyub.
Görüşün sonunda Zeynəb və Səfiyət səmimi dəstək və təbriklərinə görə gələn hər kəsə səmimi təşəkkürlərini bildiriblər. Musiqili-poetik görüş Sevda Beybalayevanın Elmir Mədətoğlunun bəstələdiyi “Dağıstan — Azərbaycan” mahnısının ifası ilə başa çatıb.
Zeynəb Dərbəndli
Дербент
Дербент, ты свет моих очей
И сласть мечты, и смысл речей,
Стук сердца в бархате ночей,
О древний мой Дербент!
Ты -светоч для меня во тьме,
Ты — море в пене-бахроме,
Приют души ты в кутерьме,
О древний мой Дербент!
Дербент, ты — осень и весна,
Для всех ты — чудная страна,
А на пути врагов – стена,
О древний мой Дербент!
Ты — звонкая моя строка,
Прикосновенье ветерка
И срочной помощи рука,
О древний мой Дербент!
Вот цитадель Нарын-кала
Звездой над Каспием взошла,
И навсегда исчезла мгла,
О древний мой Дербент!
Сафият Джалганская
Молодые бойцы России
На меня с голубого экрана
В мир забот повседневных глядят,
Полумрак потревожив дивана,
Загорелые лица ребят.
В час вечерний немого затишья
Был сюжет оператором снят,
Стал порыв мне понятней и ближе
На войну убежавших ребят.
Освещенные солнцем заката,
Со смешинкой лукавой в глазах,
Стали в ряд молодые ребята
С автоматами в крепких руках.
И легко разговор продолжая,
Взгляд мальчишки за небом следит,
Где над ветками пуля шальная,
Не задев никого, пролетит.
А в тени, за листвою укрывшись,
Трепку нынче врагам он задал, —
Отдыхает, в бою отличившись,
Танк, что домом для мальчиков стал.
Отрывались бы на дискотеках,
И ходили, смеясь, в институт,
Добивались бы в жизни успехов,
Был бы вечер с девчонкою крут.
Но задел их шайтан бесноватый,
Что-то больно он был голосист,
И обиделись очень ребята:
Что себе возомнил он, фашист?
И глядят с голубого экрана
Каждый — с нашей России земляк,
Вон тот парень — он сын Дагестана,
Тот — волжанин, а тот — сибиряк.
И один говорит — я строитель,
Этот — повар, тот — бывший певец,
Тот — был в горном ауле учитель.
Это — в прошлом! Здесь каждый — боец!
В этот час, от боев отдыхая,
Вы могли б, не стесняясь, сказать:
Это просто работа такая —
Дом родной и страну защищать.
Я смотрю в эти скромные лица,
В эту чистую юность страны,
Как же девушкам в вас не влюбиться,
Возмужавшие здесь пацаны!
