Çinardan olan XHƏ Qəhrəmanı


Dərbənd rayonunda təbiətin gözəl guşələrindən biri də Çinar kəndidir. Kəndin təbiətinin gözəlliyi burada yaşayan insanlara da təsirsiz ötüşməyib.Təxminən 70 yaşı olan bu kənddə bütün millətlərin nümayəndələri:azərbaycanlılar,ləzgilər,darginlər,aqullar,tabasaranlılar mehriban bir ailə kimi yaşayırlar.Bu kəndin respublikada və onun hüdudlarından kənarda tanınan uğur qazanan insanları da az deyil.
Dərbənd rayonunda təbiətin gözəl guşəsi olan böyük bir Çinar kəndi var. Kəndin təxminən 70 yaşı olar. Burada darginlər, tabasaranlar, aqullar, azərbaycanlılar və ləzgilər bir mehriban ailə kimi yaşayırlar. Çinardan respublikada və onun hüdudlarından kənarda uğur və tanınma qazanmış müxtəlif millətlərin nümayəndələri gəlir. Aqullar arasında : Dağıstanın əməkdar həkimi, cərrah Rəsul Hacımuradov və Dağıstanın əməkdar müəllimi, müəllim Umizhat Rəsulova; azərbaycanlılar arasında: Rusiya Federasiyasının əməkdar bədən tərbiyəsi işçisi, cüdo və sambo üzrə SSRİ idman ustası Azad Gereyxanov; Darginlər arasında: ədliyyə general-leytenantı, hüquqşünas Ruslan İbiyev və Rusiyanın əməkdar inşaatçısı, Nijnetavdinski rayon rəhbərinin birinci müavini Utban Utbanov; Tabasaranlar arasında: Rusiya Qəhrəmanı, general-polkovnik, Rüstəm Muradov və Dağıstanın əməkdar müəllimi, müəllim Abdurazak Abduraşidov və bir çox başqaları. Ukraynada Rusiyanın XHƏ zonasında Çinardan olan 4 nəfər həlak olub. Artıq respublika qəzetlərində Şimal Hərbi Dairəsinin Qəhrəmanları – Şamil Abduləliyev, Cəfər Əbdürəşidov və Şamil Kadıyev haqqında yazılar dərc olunub. Bu gün dördüncü Qəhrəman — Fəxrəddin Ağabəyov haqqında danışacağıq. Tərcümeyi halı: Fəxrəddin Bəxtiyaroviç Ağabəyov 1992-ci il iyunun 7-də Dərbənd rayonunun Çinar kəndində Bəxtiyar Sədrətdinoviç və Nəzakət Tərlanovna Ağabəyovların ailəsində anadan olub. Milliyyətcə — azərbaycanlıdır. Atası ixtisasca baytar həkim, anası müəllimdir. Fəxrəddinin Şanisə adlı bir bacısı da var. İxtisasca hüquqşünasdır. Fəxrəddinin valideynləri Tabasaran rayonunun kəndlərindəndir. Atası Marağa kəndindəndir.Anası isə əslən Müzeyim kəndindəndir. Fəxrəddinin iki ulu babası bilavasitə Böyük Vətən Müharibəsi ilə bağlı olub. Ulu baba, Bəxtiyarın babası Fəxrəddin firavan kəndli idi, böyük ferması: irili-xırdalı mal-qarası, quşçuluğu, tarlası, meyvə bağları, üzüm bağları var idi. Kollektivləşmədən əvvəl hər şeyi insanlara paylayırdı. O, Böyük Vətən Müharibəsi illərində tank əleyhinə xəndəklər qazdığı üçün arxa cəbhə veteranı idi. Ata tərəfdən babası Ağabəyov Sədrətdin Fəxrətdinoviç aqronom təhsil almış və DASSR 50 illiyi adına şərab zavodunda baş aqronom işləyib. Universiteti bitirdikdən sonra təyinatla Çinar kəndinə gedib və ömrünün sonunadək burada qalıb. Ulu baba Musayev Gülməhəmməd, anasının babası — Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçısı olub. Berlinə gedən yolda döyüşüb. Müharibənin ortasında arvad ərinin öldüyünü bildirən qara kağızı alır. Ancaq sonra bunun yaralı olduğu ortaya çıxır.
Fəxrəddin 2010-cu ildə Çinar 2 saylı tam orta məktəbini bitirib. Hər kəs onu parlaq şəxsiyyət, tədqiqatçı şagird, mərd və ədalətli bir gənc kimi xatırlayır. Fəxrəddin mehribanlığı və cavabdehliyi ilə seçilirdi. Dostluq etməyi və dostluğa

dəyər verməyi bacarırdı. Uşaqlıqdan hərbçi olmaq arzusunda idi, idmanla məşğul olurdu, fizika, riyaziyyat və tarix fənlərinə xüsusi həvəs göstərirdi. Fəxrəddin müəllimlərinin və onu tanıyanların yaddaşında mehribanlığı, ədəb-ərkanı, dürüstlüyü, mərdliyi, dostluğu ilə yadda qalıb və belə də hamı tərəfindən sevilirdi. Açıq və səmimi, dinləməyi və başa düşməyi bacaran, çətin anlarda həmişə köməyə gələn biri idi.. Gülümsəyən, iri açılmış gözləri olan oğlan istənilən insana qalib gələ bilərdi. Artıq 10 yaşında Fəxrəddin idmanla maraqlanır,məşğul olmağa başlayır Çinar idman məktəbində cüdo və sambo ilə məşğul olub. Uğurla çıxış edib, mükafatlar qazanıb və müxtəlif turnirlərin qalibi olub. Fəxrəddin orduda olarkən idmanla məşğul olmağa davam edirdi. Burada o, artıq qarışıq döyüş növləri və qol güləşi üzrə özünü sübut etmişdi. O, «Çerkes» idman klubunda çıxış edib. Budur onun rekordu: • Ordu əlbəyaxa döyüşü üzrə Hərbi Texniki Universitet çempionatının çempionu (2013) • Armrestlinq üzrə Hərbi Texniki Universitet çempionatının çempionu (2013) • Ordunun əlbəyaxa döyüşü üzrə beynəlxalq turnirin gümüş mükafatçısı (2013) • 5-ci Qırmızı Bayraqlı Əlahiddə Ümumqoşun Ordusunun ordunun əlbəyaxa döyüşü üzrə çempionu (2014) • 5-ci Qırmızı Bayraqlı Əlahiddə Ümumqoşun Ordusunun boks üzrə çempionatının gümüş mükafatçısı (2015) • “Biz birlikdəyik!” regional güləş festivalının qalibi. (2015) • Qarışıq döyüş növləri üzrə Ussuriysk şəhər dairəsinin çempionu (2015) • “Cəsarət” Gənclər İdman Klubunun mükafatları uğrunda Qrapplinq üzrə Açıq Çempionatın qalibi (2015)

“Cəsarət” Uşaq İdman Klubunun mükafatları üçün MMA üzrə Açıq Çempionatın qalibi (2015)
Fəxrəddin məktəbi bitirdikdən sonra Moskva vilayətinin Balaşixa şəhərində Rusiyanın “Spetsstroy”un Hərbi Texniki Universitetinin İnşaat fakültəsinə daxil olur və 2015-ci ildə oranı bitirərək “hərbi inşaat mühəndisi” ixtisasına yiyələnir. Valideynlər uğurlu təhsillərinə və nümunəvi davranışlarına görə dəfələrlə universitet rəhbərliyi tərəfindən təşəkkürnamələr alıblar. Könüllü Olimpiya Oyunlarının Rusiyada keçiriləcəyini biləndə isə onun bu idman tarixinin bir hissəsi olmaq arzusu baş qaldırır. Təəssüf ki, Fəxrəddin yay və o vaxta qədər artıq qeyri-olimpiya idman növləri ilə məşğul idi. Ona görə də o, dörd illik bu idman forumunda idmançı kimi iştirak edə bilmir. Beləliklə, o, bu oyunlarda könüllü olmaq qərarına gəlir. 2014-cü ildə Ağabəyov Soçidə keçiriləcək 22-ci Qış Olimpiya Oyunlarında və 11-ci Qış Paralimpiya Oyunlarında könüllü seçilir. Və burada da Fəxrəddin özünü ən yaxşı tərəfdən göstərməyi bacarır: valideynlər yenidən təşəkkür məktubu alırlar. Fəxrəddin ovçuluğu və balıq tutmağı çox sevirdi. Boş vaxtı olan kimi ova və ya balıq tutmağa tələsərdi. Təhsilini başa vurduqdan sonra Fəxrətdinin xidmətini davam etdirmək üçün üç variantı var idi: Moskva Hərbi Dairəsi, Amur vilayəti və Primorsk diyarı. O, üçüncü variantı seçir. Müqavilə xidməti Primorsk diyarında, Ussuriysk şəhərində və şəhər tipli Sibirtsevo qəsəbəsində baş tutub. O, leytenant rütbəsi ilə tağım komandiri idi. Daha sonra kapitan rütbəsi aldıqdan sonra bir bölümə komandanlıq etməyə başlayır. Motoatıcı batalyonunun motoatıcı şirkətinin komandiri olan Fəxrəddin hakimiyyətdən təkidlə onu artıq onun təlim keçmiş yüzdən çox döyüşçüsünün xidmət etdiyi Şimal Hərbi

Dairəsinə göndərməsini tələb edirdi ki, bu da onun hərbi qulluğa və zabit şərəfinə sadiqliyindən xəbər verir. Həmkarları və tabeliyində olanlar arasında Fəxrəddin şübhəsiz hörmət və nüfuza malik idi. Ehtiyata göndərildikdən sonra bir çox hərbçilər öz tərbiyəçilərini unutmayıblar. Ehtiyata buraxılan çağırışçıların valideynləri isə komandirinə minnətdarlıq edirdilər. Bölmə komandanlığı gənc zabitə dəfələrlə minnətdarlığını bildirib.
2022-ci il avqustun 3-də onun dəstəsi Donetsk Xalq Respublikasına gəlir. Avqustun 4-də Şturm qrupu «Ölüm sahəsi» (DXR ərazisində, Volnovaxski rayonunun Neskuchnoye kəndində) vasitəsilə kəşfiyyata gedir. İki döyüşçü irəli keçir, ardınca Fəxrəddin. Uşaqlar məftilə toxunurlar (“uzatmaq”) və keçirlər, Fəxrəddin bunu görüb tabeçiliyində olanları qorumaq üçün qabağa atılır
. Kapitan Ağabəyov ölümcül qəlpə yarası alır. Avqustun 6-da aldığı yaralardan dünyasını dəyişir.
Rusiya Federasiyası Prezidentinin 11 oktyabr 2022-ci il tarixli Sərəncamı ilə hərbi borcunu yerinə yetirərkən göstərdiyi şücaət, və fədakarlığa görə kapitan Fəxrəddin Ağabəyov “Şücaət” ordeni (ölümündən sonra) ilə təltif edilir. 2022-ci il avqustun 19-da Fəxrəddin ictimai mükafatla — «Şərəf və Şücaət» ordeni ilə təltif edilir (ölümündən sonra).
5 aprel 2023-cü il tarixində Maqomedsalih Maqomedoviç Qusayev adına Çinar 2 nömrəli tam orta məktəbində kapitan Fəxrəddin Ağabəyovun xatirəsinə ucaldılmış xatirə lövhəsinin açılışına həsr olunmuş mitinq keçirilmişdir. Anım tədbirində hərbçinin yaxınları, Dərbənd rayon icra hakimiyyətinin başçısı Rəhimov Mövsüm Gilaloviç, Dərbənd rayon icra başçısının müavini Bebetov İkram Abdullaeviç, Dağıstan Respublikası Xalq Məclisinin deputatı Əliyeva Asiyat Nərimanovna, Dərbənd rayon təhsil şöbəsinin müdiri Hacıbəyova Sona Abdullayevna, məktəbin pedaqoji kollektivi, məktəbin şagirdləri, kənd ictimaiyyətinin nümayəndələri, Yunarmiya üzvləri iştirak ediblər. Lövhə Fəxrəddinin 11 il oxuduğu doğma məktəbinin divarına qoyulmuşdur. Qəhrəman-döyüşçünün valideynlərinə və Dərbənd rayonunun icra başçısına xatirə lövhəsi açmaq hüququ verilib. Mərhumun xatirəsini ehtiramla yad edən tamaşaçılar xatirə lövhəsi önünə gül dəstələri düzüblər.
2023-cü il iyunun 8-də Dərbənd Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Mövsüm Rəhimov və Dərbənd, Daqestanskiye oqni şəhərlərinin və Dərbənd rayonunun hərbi komissarı Fərid Musayev 2022-ci ildə Ukraynada xüsusi hərbi əməliyyat zamanı həlak olmuş hərbi qulluqçunun atasına dövlət mükafatı (“İgidliyə görə” ordeni) təqdim ediblər.
Fəxrəddin Ağabəyov həqiqətən yaşamaq, yaxşılıq etmək, insanlara kömək etmək, hər yerdə birinci olmaq və hər şeyi etmək istəyirdi…Tanrı qismətini belə yazdı. Həyat yoldaşı Fəridə və qızı Rayanı tək qoydu.
Salixova S.M