Qafqaz uğrunda döyüş: Hitlerin Qafqaz xalqları üçün planları


Hitlerin qədim Qafqaz torpağı ilə bağlı planları onun “Mayn Kamf” kitabında əksini tapmış faşist ideologiyasından kənara çıxmırdı.
Bu fikrə görə, Qafqazın Rusiyadan ayrılaraq Reyxin qondarma Reyskomissiyanın nəzarətində olan muxtar vilayətə çevrilməsi nəzərdə tutulurdu. Almanlar Tbilisini 18 milyon can əhalisi olan nəhəng muxtariyyətin paytaxtı etmək istəyirdilər.
Reys kommissarlığına Ermənistan, Gürcüstan, Azərbaycan, eləcə də Şimali Qafqazın bütün respublikaları daxil olmalı idi. Krasnodar və Stavropol diyarları, habelə Həştərxan (Kalmıkiyanın tərkibində) onun yurisdiksiyasına keçdi.
Almanlar sırf Almaniyaya sədaqətli yerli sakinlərdən olan qondarma “leqionlara” arxalanaraq, Reyskommissarlığının tərkibində Ermənistan, Gürcüstan və Azərbaycanı ayrıca idarə edəcəklərini gözləyirdilər.
Bakı Reyx üçün ən mühüm neft bölgəsi kimi Berlinin birbaşa nəzarəti altında olan xüsusi əraziyə çevrilməli idi.
Çeçenistan, Dağıstan, İnquşetiya, Kabardin-Balkar, Adıgey və Şimali Osetiya Reyskommissarlığının tərkibində -mərkəzi Vladiqafqazda daha bir «Dağ Komissarlığı” yaratmalı idi.Qafqaz xalqlarının hər biri mahiyyətcə almanların nəzarətində olan öz Sonderkommissarlığını almalı idi.
Maraqlıdır ki, nasistlər noqaylar üçün ayrıca Sonderkommissar yaratmağı planlaşdırırdılar.
Dağ Komissarlığında alman hakimiyyətini möhkəm saxlamaq üçün nasistlərin ideallarını dərindən bölüşən dağlılar arasından Berqman batalyonu yaradılmalı idi.
Bütün yerli yəhudilərin tamamilə məhv edilməsi və rusların Qafqazdan tamamilə qovulması planlaşdırılırdı. Məsələn, Stavropol əhalisi sırf Qafqaz xalqlarından ibarət olan Terek Komissarlığına çevrilməli idi. Almaniyanın hakimiyyəti altında olan Krasnodar diyarı da tədricən böyük Adıgeyə çevrilməli idi, baxmayaraq ki, burada almanlar Kuban kazaklarını ayrıca etnik qrup kimi ruslara qarşı çıxara biləcəklərinə ümid edirdilər.
İşğal olunmuş Qafqazı idarə etmək üçün Hitler artıq xüsusi təcrübəli şəxsi — Baltikyanı dövlətlərdən olan, rus dilini mükəmməl bilən reyx komissarı Arno Şikedanzı seçmişdi. Şikedanets Qafqazda imperator canişini kimi cənub bölgəsinin amansız istismarı üçün ətraflı planın diqqətlə işlənib hazırlanmasını özündə ehtiva etməli idi. Qafqazın bütün sərvəti almanlaşmaq idi.
Şikedantlar həvalə edilmiş işi canfəşanlıqla götürdülər və 1942-ci ilin payızına qədər gələcək Reyx Komissarlığının bəzi inzibati orqanlarını yaratmağa müvəffəq oldular. Bununla belə, onun işinin sonunu 1943-cü ilin qışında, Stalinqraddan dərhal sonra bu əraziləri azad edən Qırmızı Ordu tez bir zamanda qoydu.
Beləliklə, işğal olunarsa, Qafqazın özü əsl müstəmləkəyə çevriləcək, almanlar onu amansızcasına talayacaq, xalqlar öz itaətkar qullarına çevriləcəkdilər.
Q.Ömərov