Bu təbii formasiyanın nə üçün «mavi» çuxur adlandırıldığını anlamaq üçün sadəcə ona baxmaq kifayətdir. Bu ad ona qaranlıq və işıqlı suyun kəskin sərhəddi səbəbindən verildi. İlk baxışda qabın mərkəzinin dərinliyi bir neçə kilometrdir, amma əslində 145 metrdir. Mərkəzi Amerikada, Beliz sahillərində yerləşən Böyük Mavi Çuxur, qabıq şəklində ən böyük okean hövzəsidir.

Çökəkliyin səthi mərcan rifinin mərkəzində yerləşən, diametri 300 metr olan mükəmməl bir dairə şəklindədir. Bəzi fikirlərə görə, 200 milyon il əvvəl, Dünya Okeanında suyun səviyyəsi bugünkü günümüzdən aşağı olduqda meydana gəlmişdir. O vaxt bu ərazidə buzlaqların əriməsi və suyun artması nəticəsində aşınmış və çökmüş əhəngdaşı mağaraları var idi. Xarab olmuş mağaralardakı Böyük Mavi Çuxurun dibində, köhnə mənşəli nəzəriyyəni təsdiqləyən ən qədim sarkıtlar asılmağa davam edir.

Milyonlarla ildir ki, Mavi çuxur, sarkıt və dikitlərin yavaş-yavaş əmələ gəldiyi quru bir mağara idi. Buz dövrü bitdikdən sonra dəniz səviyyəsi yüksəldi, mağaranın dibi çökdü və bu mağaraları su basdı. Çuxurun təbii mənşəyinə əlavə olaraq, bəzi insanlar əslində qədim insanların bir şey saxladığı nəhəng bir gəmi olduğuna inanırlar. Bu nəzəriyyənin lehinə çuxur divarlarının təsadüfən əmələ gəlməsi üçün kifayət qədər düz olması faktını gətirirlər. Üç ölçülü məkanda bir növ su anbarını təmsil edən böyük bir silindr kimi düşünmək olar.

Ancaq çuxurun dibinə dalma, divarların insanlar tərəfindən inşa edilə biləcəyini təkzib edir. Təxminən 70 metr dərinlikdə okeanın qərbində kasanın bir-birinə dar keçidlərlə birləşdirilmiş su ilə doldurulmuş mağaralar var. Çox maraqlı və eyni zamanda insanı vəhməyə salan olmuş bir hadisənı sizinlə paylaşıram. Bu geyri-adi yerləri araşdırarkən mağaralardan birində 3 nəfərin skeletləri tapılmışdır; göründüyü kimi, mağaralardan çıxış yolu tapa bilməyən itkin dalğıclarmışlar. Ardı var….

Sevinc Quliyeva