Rusiyanın Səhiyyə Naziri Mixail Muraşkonun dediyinə görə xəstəxanalara kovidlə bağlı yerləşdirilən xəstələrin 98% peyvənd olunmayan xəstələrdir.
Peyvənd öz təsirini göstərir,amma nə üçünsə insanların çoxu peyvənddən ,onun qoya biləcəyi ağır fəsadlardan qorxur.
Tibb elmləri doktoru,RUDN Universitetinin Otorinolarinqologiya kafedrasının professoru İrina Kirivçenko , COVİD-19 əleyhinə peyvəndin fərqli yollarla(müxtəlif ) işlədiyini qeyd edir.Bəzi insanlar proseduru hiss etmirlər,çünki nəticələrini düşünmürlər,digərlərində isə hərarət,zəiflik,qaşınma olur.”İstənilən peyvənddən mənfi reaksiya yarana bilər.Bütün peyvəndlərdə olan qoruyucu maddələrə reaksiya ola bilər.İmmunitet reaksiyası yerli və ümumi ola bilər,ikincisi(qızdırma,zəiflik,halsızlıq)daha tez-tez baş verir.və ümumiyyətlə bir neçə gün ərzində yox olur.38 dərəcədən aşağı olduqda temperaturdan qorxmamalısınız,daha yüksəkdirsə kömək istəməyin mənası var:bəlkə də peyvənddən bir müddət əvvəl və ya ondan sonra ,hələ toxunulmazlığınız inkişaf etmədikdə yoluxmusunuz.Yerli reaksiya nadir hallarda olur,və iynənin yerində ağrı ,qızartı,şiş, və qaşınma şəklində ola bilər. Bu immunitet reaksiyasını göstərir.Ağrı varsa,deməli bədən cavab verir,bədənin virusa qarşı müqaviməti davam edir.Bütün bu simptomlar bir neçə gün ərzində ötüb keçəcək.Peyvəndin,dərmanın bütün bədənə yayilmasının qarşısını alan sözdə tamponlayıcı maddələrin olması yerli reaksiyaya səbəb ola bilər.Maddə enjeksiyon sahəsini tərk etmir,ancaq hüceyrələrə bir immun reaksiya inkişaf etdirərək gəlir.Peyvənddən sonra tromboz haqqında söhbətlər yazda :AstraZenesa şirkətinin peyvəndinin tətbiqindən sonra insanlarda trombositopeniya inkişaf etdi,yəni qanda trombosit sayının azalması.Alimlər Pfizer,Moderna və Johnson və Johnson peyvəndindən yaşlı xəstələrdə qan laxtalanması və qan laxtalanması riskini də qeyd etdilər.Ölkəmizdə yalnız vektor peyvəndləri istehsal olunur,onlardan tromboz yaranmır.Allergiya xəstələrinin qorxusu da əbəsdir,çünki onda qıcıqlandırıcı komponentlər yoxdur-” deyə o məlumat verdi.
N.R.him qızı